Hành vi điều khiển phương tiện giao thông đi trên vỉa hè liệu có vi phạm quy định của pháp luật? Mức phạt dành cho hành vi này theo quy định hiện hành? Tất cả những vướng mắc pháp lý khác liên quan sẽ được Luật Thành Đô trả lời tại bài viết này.

**Các quy định xử phạt phương tiện giao thông đi trên vỉa hè**

Xin chào luật sư, tôi là một người dân sinh sống tại quận Đống Đa, thành phố Hà Nội. Hiện nay có thể thấy, tại các đô thị lớn, nhất là vào lúc cao điểm, tắc đường, việc các phương tiện giao thông đi lên vỉa hè là chuyện xảy ra rất thường xuyên. Vì vậy, tôi xin phép hỏi luật sư, hành vi này có phải là hành vi vi phạm pháp luật hay không? Nếu là hành vi vi phạm pháp luật, thì mức xử phạt của hành vi này như thế nào?

Luật sư trả lời:

I. Căn cứ pháp lý

– Luật giao thông đường bộ năm 2008;

– Nghị định 100/2019/NĐ–CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt;

– Thông tư 04/2008/TT – BXD hướng dẫn quản lý đường đô thị.

II. Trả lời về hành vi điều khiển phương tiện giao thông đi trên vỉa hè

Đầu tiên để trả lời câu hỏi thắc mắc của quý vị, chúng ta cần tìm hiểu quy định của pháp luật hiện hành về quy tắc ứng xử khi tham gia giao thông. Theo đó tại khoản 1, Điều 9 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 có quy định:

“Điều 9. Quy tắc chung

1. Người tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường, phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ.”

Ngoài ra, tại Thông tư 04/2008/TT – BXD hướng dẫn quản lý đường đô thị có quy định: “Hè (hay vỉa hè, hè phố): là bộ phận của đường đô thị, phục vụ chủ yếu cho người đi bộ và kết hợp là nơi bố trí hệ thống hạ tầng kỹ thuật đô thị dọc tuyến.”

Từ đó, có thể thấy, theo quy định của pháp luật, vỉa hè là nơi dành cho người đi bộ. Do vậy, việc người điều khiển phương tiện giao thông lên vỉa hè (trừ trường hợp đi lên vỉa hè để vào nhà) là đi sai phần đường quy định, đây là hành vi vi phạm quy định của pháp luật.

III. Mức xử phạt phương tiện giao thông đi trên vỉa hè

Có thể thấy hành vi điều khiển phương tiện giao thông đi trên vỉa hè là một hành vi nguy hiểm bởi có thể dẫn đến gây ra tai nạn, ùn tắc giao thông, ảnh hưởng đến việc tham gia giao thông của người đi bộ… Do vậy, pháp luật quy định mức phạt với hành vi này là khá nặng. Đối với mỗi loại phương tiện tham gia giao thông khác nhau, pháp luật đặt ra từng mức quy định khác nhau cho việc vi phạm, bởi tính chất nguy hiểm của phương tiện đó đối với xã hội.

Mức phạt dành cho hành vi điều khiển phương tiện giao thông đi trên vỉa hè được quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ–CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt. Theo đó, việc điều khiển xe mô tô, xe ô tô… lên vỉa hè, đi sai phần đường theo quy định là khác nhau và đã có mức tăng đáng kể so với quy định trước đây:

Thứ nhất, đối với xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô, pháp luật quy định hành vi điều khiển phương tiện này đi trên vỉa hè như sau:

“Điều 5. Xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

đ) Điều khiển xe không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định (làn cùng chiều hoặc làn ngược chiều) trừ hành vi quy định tại điểm c khoản 4 Điều này; điều khiển xe đi qua dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy; điều khiển xe đi trên hè phố, trừ trường hợp điều khiển xe đi qua hè phố để vào nhà;”

Từ đây có thể kết luận, theo quy định hiện hành, việc điều khiển xe ô tô đi trên vỉa hè là hành vi vi phạm pháp luật sẽ chịu mức phạt hành chính từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng. Ngoài ra, ô tô điều khiển xe đi trên vỉa hè còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 tháng đến 03 tháng. Nếu gây tai nạn, lái xe sẽ bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng.

Thứ hai, đối với hành vi điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy trên vỉa hè thì pháp luật đặt ra quy định như sau:

“Điều 6. Xử phạt người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ

Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:

g) Điều khiển xe không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường, làn đường quy định (làn cùng chiều hoặc làn ngược chiều); điều khiển xe đi qua dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy; điều khiển xe đi trên hè phố, trừ trường hợp điều khiển xe đi qua hè phố để vào nhà.”

Như vậy, hành vi điều khiển xe mô tô, xe gắn máy và những phương tiện tương tự xe mô tô, xe gắn máy trên vỉa hè là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ chịu mức xử phạt từ 400 nghìn đồng đến 600 nghìn đồng.

Từ những phân tích trên có thể thấy, theo quy định của pháp luật, hành vi điều khiển phương tiện giao thông trên vỉa hè là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ phải chịu những chế tài khá cao nếu vi phạm.